Het nieuwe examen geschiedenis (1)

Het nieuwe examen geschiedenis

In 2007 is er een nieuw examenprogramma voor geschiedenis op Havo-Vwo ingevoerd. Sinds dat schooljaar hebben de docenten nieuwe inhoud moeten behandelen en zogenaamde orientatiekennis leren ontwikkelen. Maar het werd getoetst in het SE en er was nog geen CSE over. Er loopt wel sinds 2004 een examenpilot van acht scholen die een nieuw examen uitproberen.

In 2015 gaat iedere Havo en Vwo-leerling examen geschiedenis doen over de tien tijdvakken en 49 kenmerkende aspecten. Omdat het o.a. moeilijk bleek een goed Vwo-examen te maken op grond van die 49 kenmerkende aspecten, zijn er nu vier Historische Contexten geformuleerd. Een Historische Context is een groepje kenmerkende aspecten die inhoudelijk aan elkaar te verbinden zijn. Er is gekozen voor De Republiek, Duitsland, de Koude Oorlog en Verlichting+Democratische Revoluties.

Ik geef op het moment workshops aan docenten over dit nieuwe examen en interview ook docenten voor mijn onderzoek over hun voorbereiding. Er zijn docenten die precies weten wat de nieuwe regels zijn, maar zich wel afvragen hoe het nieuwe examen er uit zal zien. Daarnaast zijn er docenten die druk zijn met de dagelijkse gang van zaken en zich achter de oren krabben wat ze moeten doen. Ook zijn er secties die al sinds 2007 veel veranderingen hebben doorgevoerd en aan het wachten waren op duidelijkheid.

Dat er pas in januari 2013 duidelijk is geworden hoe het compromis tussen orientatiekennis en “gewone” kennis er uit zou zien is natuurlijk schandalig. De leerlingen die nu in Havo 3 en Vwo 4 zitten zullen dit nieuwe examen al gaan afleggen, om nog maar niet te spreken over de groep scholen die bereid is het examen vervroegd te doen in 2014. Hun leerlingen wisten anderhalf jaar voor hun examen nog niet wat hen te wachten zou staan. Aan de andere kant wisten we sinds 2007 wel dat er wat zou gaan veranderen en voor een deel ook wat (namelijk de tien tijdvakken).
Voorzover ik me een beeld kan vormen van het nieuwe examen: denk ik dat het een mix zal worden tussen de reguliere examens die nu nog worden afgenomen en de pilotexamens. Misschien kunnen er nieuwe vragen gesteld worden. Uitgaande van de kennis uit een Historische Context kun je via een ander kenmerkend aspect om een vergelijking van landen of periodes vragen.
Wat we ook vinden van orientatiekennis en de manier waarop het nieuwe examenprogramma is ingevoerd…we zullen het er mee moeten doen. Daarom hieronder een paar links waar relevante info te vinden is. Gisteren verscheen in de Kleio ook een artikel waarin ik samen met Geert van Besouw praktische tips geef voor de voorbereiding op het nieuwe examen. Zie hier voor dat Kleio artikel met tips voor het nieuwe examen.