Buiten het klaslokaal zijn leerlingen vaker met geschiedenis bezig dan je denkt. Niet uit een boek, maar op hun scherm: namelijk in films, docu’s en het journaal! Op creatieve manieren claimen regisseurs het verleden te verbeelden. Als docenten kunnen we hier iets mee in de klas, maar hoe? Deze vraag stond in de workshop Filmdidactiek centraal. Onder begeleiding van Prof. Dr. Jaap Verheul hebben we de theorie besproken. In samenwerking met Beeld & Geluid – dé plek waar media samenkomen – zijn we aan de slag gegaan met het digitaal archief (beeldengeluidopschool.nl).

Prof. dr. Jaap Verheul heeft ons meegenomen in de filmwereld en het vak geschiedenis. Onder leiding van Mike Tuithof zijn er werkvormen besproken en zijn ideeën uitgewisseld over de didactische aanpak van dit onderwerp. Voor deze workshop had Mike Tuithof filmopdrachten ontwikkeld over de films: De Oost en Good Bye, Lenin!:

Deze opdrachten hebben we uitgebreid besproken, daaruit zijn interessante suggesties voortgekomen:

• Met de filmopdracht over De Oost kunnen leerlingen goed oefenen met betrouwbaarheid van bronnen, door verschillende meningen over de film met elkaar te vergelijken.
• Een element dat toegevoegd kan worden aan de film is de ‘filmische laag’, door in te gaan op de kostuums die voor deze film gebruikt zijn. Hierop kwam veel kritiek van veteranen, omdat deze kostuums op nazi-kleding leken. Lees artikel: strijdpunten bij nieuwe speelfilm over Nederland-Indië.
• Het Netwerk Filmeducatie biedt meer materiaal voor films, waaronder De Oost en Good Bye, Lenin!
• Ook De Wereld van De Oost is zeer de moeite waard om in de klas te gebruiken, met name om multiperspectifistisch aan de slag te gaan met dit onderwerp.
• Met de filmopdracht over Good Bye, Lenin! kunnen leerling leren wat de verschillen tussen Oost- en West-Duitsland waren. De film probeert geen oordeel te geven over systemen en is daarom een fijne bron om te gebruiken in de klas.
• Deze opdracht visualiseert het leven in het Oosten voor leerling en dit is ook een mooi doel van deze opdracht.
• Het Duitsland Instituut heeft ook veel materiaal voor in de klas over deze film. Link naar het materiaal vindt u hier.

We hebben niet meer gesleuteld aan de werkvorm van Mike Tuithof, maar jullie gaan dat misschien nog wel doen? Bijgestelde versies zouden wij graag ontvangen! Hetzelfde geldt natuurlijk voor andere werkvormen bij de film en media in de klas. Jullie kunnen ze mailen naar: h.tuithof@uu.nl. Dit materiaal komt vervolgens weer in de database van www.uu.nl/geschiedenisendidactiek te staan.

Beeld & Geluid op school heeft, in het tweede deel van de workshop, voor ons een fantastische presentatie gegeven. Dank je wel: Saskia de Vries en Susan Lemmers! Je hebt hier kennis kunnen maken met het uitgebreide archief dat zij voor docenten beschikbaar hebben gesteld op de website. De volgende links en suggesties kunnen van pas komen:

• Tutorials voor het gebruiken van de collectie: https://vimeo.com/showcase/10033726
• Link naar de collectie: https://www.beeldengeluidopschool.nl/#/home
• Het Beeld & Geluid-op-school-archief groeit nog steeds en ze krijgen hiervoor graag advies en verzoekjes van docenten, je kunt mailen naar sdvries@beeldengeluid.nl
• Meer nuttige links van en over Beeld & Geluid op schooul:
  • kant en klare lessen op LessonUp
  • de collectie van Beeldengeluidopschool.nl
  • losse fragmenten, fragmentenlijsten, tips van programma’s etc.
  • En een overzicht van veel materiaal, voor alle niveaus en leeftijden.

Verdere suggesties:

• Het Instituut voor publieksgeschiedenis van de Universiteit Gent, heeft een uitgebreide database met filmbesprekingen online staan. Hieruit kun je als docent putten om eigen materiaal te maken. Op de website wordt ook naar lesmateriaal verwezen bij sommige films. Tevens staan hier tijdsmomenten uit de films op, met uitleg, om in de klas te gebruiken, zodat je niet de helemaal films hoeft te kijken met leerlingen.
• Filmmateriaal kan het beste van YouTube gehaald worden. Dit is gratis en toegankelijk in de les te gebruiken. Helaas is het kijken van volledige films daardoor lastig. Hiervoor ben je toch aangewezen op de streamingsdiensten.
• Eerdergenoemde Netwerk Filmeducatie biedt films aan. Voor meer informatie kunt u terecht op hun website. Zij hebben ook LessonUps beschikbaar met bruikbare fragmenten uit films, zoals voor Good Bye, Lenin! in de filmopdracht van Mike Tuithof.