De historische speelfilm en het geschiedenisonderwijs

Door: Joyce van Os

In deze meesterproef wordt onderzocht hoe historische speelfilms gebruikt kunnen worden in geschiedenislessen in zowel de onderbouw als de bovenbouw van het middelbaar onderwijs. Mijn interesse naar de cultuurhistorische kant van het onderwijs deed mij besluiten het gebruik van films in het geschiedenisonderwijs te belichten. Met de historische speelfilm wordt de hedendaagse speelfilm bedoeld, waarin een historische periode wordt nagespeeld of als achtergrond dient voor een verhaal. De speelfilm is een representatie van de historische werkelijkheid, maar weet soms de werkelijkheid moeilijk te benaderen. De dramatiek staat hierin centraal. In deze meesterproef gaat het dus niet om korte, educatieve filmpjes (want die zijn juist ontworpen voor het onderwijs), maar om langere speelfilms met een historische achtergrond die niet primair informatief zijn. De films die behandeld zullen worden zijn: Daens (inderdaad een educatieve, maar vooral een lange film), “V” for Vendetta (een film waarin de Tweede Wereldoorlog in 2015 wordt geplaatst) en Good bye, Lenin! (een Duitse film over het leven voor en na de val van de Berlijnse Muur). Er is dus sprake van films met verschillende gradaties van moeilijkheid en verschillende doeleinden.

Op drie manieren kan er gekeken worden naar deze voorbeelden van bewegend beeld: vanuit de rol van de cultuurhistoricus, de docent geschiedenis en de leerling. De hoofdvraag luidt daarom: hoe kunnen historische speelfilms adequaat gebruikt worden binnen het hedendaags geschiedenisonderwijs op de middelbare school?

JC van Os Meesterproef Film in de geschiedenisles